සුරාට බඩේ රුජාවක්. ලමසට පුරස්නයක්

ඔංන ආයුබොවං පපුවේ තිවුන හතිය ඇරෙංට වෙනත් අමාරුවක් නොතිබ්බ අපේ සුරා ගුරුංනාංසෙට එක දවසක් මද්දහනේ බඩේ රුජාවක් හැදිලා හිටං කෑ ගහංට තියා ගත්ත. මේ අල්ලපනල්ලේ ලමසගේ කෑගැහිල්ල ඇහිලා හිටං වටේ පිටේ උං සුරාලයේ ගේ දිහාවට හනි හනිකට එංට තියාගත්ත. මේම වෙලාවට ගමේ උං එක්කාසු උනාම කරංට ඕනෑ දේ අහ අහ ඉංනෙ නෑ බොලව්.

ඉතිං කට්ටියම එකතුවෙලා හිටං ගෙදර තිබ්බ හාංසි පුටුවට ලී දඩු දෙකක් ගැට ගැහුවා. සුරා ඒ හාංසි පුටුවේ වාඩි කරවලා හිටං, හයි හක්තිය තියෙන පිරිමි මේ හදා ගත්තු දෝළාව කරගහං සුරා ගුරුංනාංසේ උස්සං ගියා වෙද ගෙදෙට්ට. වෙද රාළත් අපරාදේ කියංට බෑ ඕං සරම ඇඳ ඇඳ මිදුලටම දුවං ඇවිත් සුරා ගුරුංනාංසෙගේ තත්තේ අර ‍හාංසි පුටුවෙම තියාන බෝම හොදට බැලුවා ඕං. ඊට පස්සෙං පහු නාඩි අල්ලලා බැලුවා, ඇස් යටබැලුවා. වෙද රාළට තේරුනා මහා ලොකු අමාරුවක් නැති වග. ඊට පස්සෙං පහු  ගේ ඇතුලෙං කලුපාට බෙහෙත්  ගුළියක් ගෙනත් ගිලිංට දුංනා. ඒ කොරලා හිටං කසාය නියම කොරා.

ඉතිං මේ අල්ල පනල්ලේ ලමසත් සුරා පස්සෙංම ඇවිත් වෙද ගෙදරටම. ලමසට තමයි ඉතිං සුරාට වෙච්ච අසනීපෙ අමාරුව තදිංම දැණුනේ. අනේ ඉතිං උංදැට මැවි මැවී පේනවා සුරාගේ කියුං කෙරුං. මොන හතිය තිවුනත් වත්තෙ කුඹුරේ කාරිය කොරාන හරක  බානේ වැඩත් කොරාගෙන බෝම නිදහස්ව හිටපු මිනිහෙක් නෙව. ලමසගේ වැඩවලට සුවල්ප ඉස්පාසුවක් යෑ උන්දැගේ සුවාමියාගෙං ලැබුනේ. බැරි වෙලාවත් සුරා ඔත්පල වුනෝතිං ලමසට ඒ කාරියයි, මේ කාරියයි ඔක්කොම එකතුවෙනවා නෙව. මේ වෙද්දිං බාල කොල්ලා වෙච්ච බාලෙයි, පොඩි කෙල්ල වුන පොඩි යි ඇර අනෙක් උං පවුල් පංසල් වෙලා. උංගෙයි, දරුවංගෙයි වැඩත් බාගයක්ම තිවුනේ ලමසගේ කර පිට.   අනේ ඉතිං සුරා මේවට බැරි බැරි ගාතේ හරි උදව් පදව් වුනා නෙව.

දැං ඉතිං වෙද මහත්තයා ලෙඩේ අදුනං උවමනා කරුණු කාරණා පැහැදිලි කොරනවා ලමසට.

“ඔය එහෙ මෙහෙ තනි පංගලමේ යංට එංට දෙංට එපා. මහංසි වෙංට දෙංට එපා. දැං පරිස්සං කොරා ගනිල්ලා. කියාපු විදිහට කසාය ටික තම්බලා දීපල්ලා. මේ කසාය ටික ඉවර වුනාම ගුණ වෙයි. මහංසි වෙංට දෙංට එපා.”

ඉතිං මේ වෙද්දිං සුරා අර දෝලාවෙම ගෙදර උස්සං යනවා.

ලමසා වෙද රාළ ළගට වෙලා කල්පනා කොරනවා ‘කංදක් තරං වැඩ දැං ඉතිං තමංගෙ පිට තමයි’ කියලා. ඒ කරලා හිටං තමංගේ හිතේ තියෙන පුරස්න බෝම යටහත් පාත්ව  වෙද රාළගෙං අහනවා. ඒව එකිං එකට උත්තර දුංනු වෙද රාළ කියනවා

“හා  ඉතිං බොලාට දැං තේරුනා නෙව‚ කසාය ඉවර වුනාම වරෙල්ලා මාත් දෙදොහකිං විතර එංඤං. දැං ඉතිං පළයල්ලා.”

ලමසත් දැං බෝම වයසයි නෙව.  උංදැට හිතෙංනෙම සුවාමියා නැතුව වැඩපොළ කොහොමදෑ කොරාගංනේ කියලා. අනික් අතට මෙච්චර කාලෙකට ජීවිතේ තමංගෙ අහලිංම උංනු මනුස්සයා නෙව. ඒ මදිවට වෙද රාළම කියනවා නෙව සුරාට මහංසි වෙංට ‍දෙංටත් එපාය  කියලා හිටං. ඒත් ලමසට හිතෙනවා ‘මේ බොංට දෙන කසායෙං සුවවෙනවනං, ඊට පස්සෙ සුරා වැඩක්පලක් කොරාන පුරුදු විදිහටම උන්නාම මක් වෙනවද?’ කියලා. ඒ හිංදා ලමසා වෙද රාළගෙං උත්තරයක් බලාපොරොත්තුවෙං බෝම යටහත් පහත්ව හිතේ තියෙන ලොකුම පුරස්නේ අහනවා,

“වෙද මහත්තයො, මේ මිනිහගෙං ආයේ............වැඩක් පොළක් කරවා ගංට බැරිවෙයිද? හැබෑටම ”